به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش، در راستای تبیین اهداف تشکیل قرارگاه جهادی عملیاتی «عدالت تربیتی» و «نصیب آموزشی برابر»، نخستین جلسه دورهمی فعالان حوزه عدالت آموزشی به صورت مجازی در راستای بهره‌مندی از تجربیات میدانی جهادگران عرصه آموزش برگزار شد.
سجاد اسم حسینی، دبیر برگزاری این دورهمی در ابتدای جلسه بیان کرد: چند روزی از تشکیل قرارگاه جهادی عملیاتی «عدالت تربیتی» و «نصیب آموزشی برابر» با مسئولیت «حمیدرضا خان محمدی» می‌گذرد که در این مدت شبکه‌سازی حوزه عدالت آموزشی آغاز شده تا نظام مسائل و مسئله‌های حوزه عدالت آموزش و تربیتی بررسی و پیگیری شود.
حمیدرضا خان محمدی، مسئول قرارگاه جهادی عملیاتی عدالت تربیتی نیز در ادامه ضمن تقدیر از شرکت مهمانان(حضوری و غیرحضوری) با تأکید بر ضرورت تشکیل این قرارگاه گفت: ایده تشکیل این قرارگاه از سوی وزیر آموزش و پرورش ابتدا در مجلس با هدف بهره‌مندی از ظرفیت‌های مردمی، گروه‌های خیریه و افراد دلسوز در راستای دست‌یابی به وضعیت مطلوب در حوزه آموزش ارائه شد.
وی افزود: در راستای بهره‌مندی از تجربیات اساتید برجسته این حوزه، دورهمی با هدف طرح و بررسی سؤالات پیرامون تبیین عدالت آموزشی و استفاده از تجربیات میدانی افراد برگزار شده است.
مهدی نوید ادهم، مشاور وزیر و عضو شورای عالی آموزش و پرورش با اشاره به اینکه سنجش عدالت آموزشی براساس20 آیتم است که در کل شهرستان‌های کشور این آیتم‌ها بررسی و 499 شهرستان در این زمینه شناسایی شدند، افزود: با اجرای این طرح شهرستان‌های بیشتری از نصیب آموزشی بهره‌مند می‌شوند که مهیاکردن مدرسه به شکل فیزیکی و تأمین نیروی آموزشی مهم‌ترین اقدامی است که باید صورت گیرد.
در ادامه این دورهمی سید منصور واعظ‌پور، استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر در دانشکده ریاضی گفت: یک زمانی بودجه آموزش پرورش را به ازای تعداد دانش‌آموزان تقسیم می‌کردند، اما می‌دانیم که این عدالت نیست در واقع عدالت با برابری متفاوت است. عدالت یعنی این بودجه باید براساس موقعیت و نیاز هر دانش‌آموز تقسیم شود.
واعظ‌پور، عضو گروه جهادی السابقون در ادامه با اشاره به اهمیت توجه به محتوا و نرم‌افزار افزود: اغلب معلم‌هایی که در روستاها تدریس می‌کنند مدام درصدد ترک روستا هستند. بسیاری از این معلم‌ها به شکل خرید خدمت آنجا هستند و معلم رسمی نیستند و این خیلی مشکل ایجاد می‌کند. کاملاً مشخص است که یک معلم با تدریس باکیفیت و با حقوق حداقلی راضی به تدریس در آن منطقه نمی‌شود. دو سال پیش وقتی با معلمی در یکی از این مناطق گفت و گو کردم، حدود ماهانه ۵۰۰هزار تومان حقوق می‌گرفت. تصور می‌کردم حتماً از کم بودن حقوق دریافتی گلایه می‌کند، اما او فقط درخواست کرد که همین دستمزد اندک را به موقع پرداخت کنند. در همین شرایط یک معلم چطور می‌تواند همه پایه‌های ابتدایی را با هم تدریس کند؟ بعد ما توقع داریم عدالت آموزشی باشد؟
اروجی، معاون دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر وزارت آموزش‌وپرورش با حضورش در این دورهمی گفت: مقام معظم رهبری(مدظله عالی) نیز در موضوع نصیب آموزش برابر، منظورشان فراتر از دسترسی است. همان‌طور که نصیب آموزشی نیز مانند عدالت تربیتی مفهومی گسترده دارد مثل فرصت‌های برابر در کیفیت یادگیری که باید برای همه دانش‌آموزان مهیا شود. هرچند در سال‌های اخیر در دسترسی به آموزش توفیقاتی داشتیم، اما همچنان در بروندادهای آموزش و پرورش مثل یادگیری راه پر پیچ و خمی را در پیش داریم و همه توفیقات در سایه هماهنگی و انسجام به وجود خواهد آمد.
وی بابیان اینکه کیفیت یادگیری در جامعه امروزی یک بحران است، گفت: باید روی مقوله یادگیری تأکید کنیم. بررسی کنیم که چه موانعی بر سر یادگیری باکیفیت وجود دارد؟ اینکه انتظار داریم دانش‌آموزان ما، تمام ساحتی تربیت شوند و یک زندگی بهره‌ور در آینده داشته باشند، بسیار مهم است اما چرا این اتفاق نمی‌افتد؟ همه ما در اجرای عدالت مسئولیم؛ به خصوص مسئولان و حاکمیت. همان‌طور که می‌دانیم عدالت در آموزشی و پرورش، دروازه عدالت اجتماعی است. تنها آمد و رفت به مدرسه و صرف وقت، به منزله یادگیری نیست. اگر تحصیل، یادگیری در برنداشته باشد، فقط اتلاف یک فرصت است.
اروجی در ادامه گفت: آیا دانش‌آموز ما برای یادگیری آماده است؟ اگر همه امکانات را فراهم کردیم، آیا می‌تواند به مدرسه بیاید؟ آیا کودک کار است و خانواده به درآمدش نیاز دارد؟ آیا سوءتغذیه دارد؟ آیا معلولیت دارد؟ آیا بیمار است؟ ما باید به همه این پرسش‌ها پاسخ دهیم. حتی باید بدانیم چه موانعی در داخل مدرسه وجود داشته که یادگیری اتفاق نیفتاده است؟ تراکم دانش‌آموزی چگونه است، مدرسه معلم باکیفیت دارد یا خیر؟ نباید اجازه دهیم هر معلمی به‌ویژه وارد مدرسه ابتدایی شود؛ زیرا تربیت از اوان کودکی آغاز می‌شود. آیا فضا و تجهیزات یکسان است و دانش‌آموزی که در تهران است با آنکه در سیستان و بلوچستان است امکانات برابری دارند؟
صدیقی، معلم جهادگر و مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان دیگر شرکت‌کننده در این دورهمی با اشاره به اصل ریشه عدالت در قرآن و به مفهوم «آیه 25 سوره حدید» اظهار داشت: امام خمینی(ره) این آیه را اینگونه تفسیر کده‌اند «ما فردی بالاتر از خود انبیا نداریم. بالاتر از ائمه نداریم. این افراد خویشتن را فدا می‌کردند برای جامعه خداوند می‌فرماید انبیا را فرستادیم و آیات و میزان و بینات به آن‌ها دادیم تا مردم قیام به قسط کنند و عدالت اجتماعی برقرار شود». کدام‌یک از انبیا را سراغ دارید که در برقراری عدالت شرکت نکرده باشند؟
صدیقی اضافه کرد: با استناد به تفسیری که امام خمینی(ره) بر این آیه داشتند ما نمی‌توانیم عدالت را به صورت یک پارادایمی به اسم نگاه الهی و اسلامی بگیریم و آن را در یک پارادایم دیگری تفسیر و تأویل کنیم لذا اگر قرار است ما در مورد عدالت آموزشی حرف بزنیم باید برگردیم به حقیقت انقلاب اسلامی و بر اساس آن گفتگو کنیم.
وی عدالت آموزشی را در سه سطح عنوان و خاطرنشان کرد: اول عدالت در لایه خرد است مثل توزیع لوازم‌التحریر و پوشاک برای دانش آموزان مدرسه، دوم عدالت در سطح کلان مثل ایجاد فضا و تجهیزات و تأمین نیروی انسانی و باکفایت در راستای یادگیری و سومین سطح، جایی است که ما ورود نکرده‌ایم و حیاتی‌ترین سطح یعنی رسیدن به توسعه آموزشی و عدالت آموزشی است.
خان محمدی در پایان این دورهمی با تشکر از اظهار نظرهای سازنده شرکت‌کنندگان بیان کرد: قرار است در این دورهمی ها به یک جمع‌بندی برسیم و بسترهای مدیریتی کلان، بستر منابع مالی و کیفیت آموزشی را بررسی شوند. حتی قوانینی را بررسی کنیم که اعمال آن‌ها فاصله عدالت آموزشی را بین دانش آموزان کشور ایجاد کرده است.