به گزارش مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش به نقل از ایرنا، رضوان حکیم زاده در نشست تخصصی تبیین بازماندگی از تحصیل و راهکارهای علمی آن در دوران پسا کرونا در پژوهشگاه مطالعات توسعه سازمان جهاد دانشگاهی تهران برگزار شد، اظهار کرد: مسئله پوشش تحصیلی به انواع واقعی، ظاهری و پوشش ویژه گروه سنی تقسیم می‌شود. پوشش تحصیلی واقعی با تقسیم تعداد دانش‌آموزانی که در آن دوره تحصیلی ثبت‌نام کرده و در سن متعارف ثبت نام قرار دارند، بر تعداد جمعیت سن متعارف بدست می‌آید. در حوزه ابتدایی جمعیت کودکان در این رده سنی را مبنا قرار می‌دهیم و براین اساس اعلام می‌کنیم که چه تعداد از این کودکان در مدرسه حضور دارند.
وی ادامه داد: آمار کودکان پایه اول ابتدایی به دلیل اهمیت ویژه در آمار وزارتخانه و سازمان برنامه به عنوان مهم ترین شاخص‌های عملکردی صورت جداگانه بررسی می‌شود، اگر کودکی دسترسی به آموزش نداشته باشد. امکان دارد تا آخر عمر دسترسی پیدا نکند.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش تصریح کرد: پوشش ظاهری کل دانش آموزان ثبت‌نامی در یک دوره تحصیلی فارغ از اینکه در آن سن باشند یا نباشند، بر تعداد جمعیت در سن متعارف دوره تحصیلی محاسبه می‌شود که پوشش واقعی یا ۱۰۰یا کمتر از ۱۰۰است، اما پوشش ظاهری بیشتر است.
وی اضافه کرد: پوشش ویژه گروه سنی هم این گونه است که بدانیم در یک گروه سنی مشخص چه تعداد از دانش آموزان فارغ از اینکه در چه دوره ای بوده، ثبت نام کرده اند. این نوع پوشش تحصیلی یکی از شاخص های مهم توسعه انسانی است که در رده بندی سازمان ملل متحد به این موضوع توجه می‌شود.
حکیم زاده خاطرنشان کرد: بازمانده از تحصیل براساس تعریف یونسکو به کودکانی گفته می‌شود که در بازه سنی مشخص ثبت نام در مدرسه هستند، اما در داخل مدرسه مشغول تحصیل نیستند.
وی افزود: تعداد بازماندگان از تحصیل براساس تعداد موالید و آمار دقیق ثبت احوال بررسی می‌شود که آنها اعلام می کنند چه تعداد کودک ۶تا ۱۱ساله در کشور وجود دارد و سپس با آمار ثبت نام آموزش و پرورش تطبیق داده می‌شود. آمار بازماندگان از تحصیل تفاوت تعداد کودکان و ثبت نامی‌ها در مدرسه است. هر عدد و رقم خارج از این صحت ندارد.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش عنوان کرد: تعداد بازماندگان از تحصیل دوره ابتدایی در سال جاری ۱۸۵هزار نفر است که نسبت به آمار ۲۱۰هزار نفر بازمانده سال قبل کاهش ۲۵هزار نفری را نشان می دهد.
وی گفت: آمار ثبت نام دوره ابتدایی در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰هشت میلیون و ۷۶۵نفر پیش بینی شده است، اما آمار ثبت نام هشت میلیون و ۷۹۰بوده، یعنی پوشش ظاهری ۱۱.۲۸درصد است.
حکیم زاده ادامه داد: در پایه اول ابتدایی یک میلیون و ۷۵۶هزار دانش آموزان ثبت شده و موالید ثبت نام یک میلیون و ۵۴۶بوده که پوشش ظاهری ۱۱۳درصد است.
وی افزود: در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰، ۹۵.۰۳درصد پوشش تحصیلی واقعی پایه اول ابتدایی وجود دارد که سال گذشته ۹۴.۰۶درصد و در سال قبل تر ۹۷.۲۲درصد بوده است، این کاهش به دلیل شیوع ویروس کرونا بود که خانواده‌ها به دلیل ترس از کرونا و ضعیف شدن پایه آنها را ثبت نام نکرده اند، اما تعداد بسیاری از هفت سال تمام‌ها امسال ثبت نام کرده اند و پوشش ظاهری ۱۱۳درصد شده است.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفت: در دوره ابتدایی پوشش واقعی امسال ۹۷.۷۵درصد، سال قبل ۹۷.۴۵درصد و دو سال قبل ۹۸.۲۳درصد است که این کاهش تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا بوده است، بنابراین هر عدد دیگری در این خصوص تایید نمی شود.
وی اظهار کرد: در مورد وضعیت پوشش تحصیلی به تفکیک استان ها، سیستان و بلوچستان با ۸۳.۸۷درصد کمترین آمار و قزوین با عدد ۹۸.۲۲بیشترین آمار را دارند.
حکیم زاده تصریح کرد: در دوره ابتدایی تعداد بازماندگان ۶تا ۱۱ساله در سال ۹۸-۹۹تعداد ۱۴۷هزار ۷۱۷نفر، در سال ۹۹-۱۴۰۰تعداد ۲۱۰هزار و ۲۲۱ نفر و در سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱تعداد ۱۸۵هزار و۸۱۳نفر است که این کاهش ۱۲درصدی مناسب است.
وی ادامه داد: روند جذب این گونه بوده است که مهر ۱۴۰۰، ۸۷هزار و ۸۸۷نفر از آنها جذب شده اند. تعداد ۶ساله‌های آنها ۶۴هزار نفر بوده اند که در هفت سال تمام در پایه اول ثبت نام کرده اند.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش عنوان کرد: حدود ۴۰هزار نفر سال قبل جذب بازمانده وجود داشته که سال جدید نسبت به سال قبل رشد ۲۰۰درصدی دارد. همچنین خراسان رضوی بیشترین جذب را داشته است.
وی ادامه داد: جذب بازمانده از تحصیل در دانش آموزان ۶سال تمام ۷۳درصد، هفت ساله‌ها ۳۰درصد، هشت ساله ها ۲۰.۴۵درصد، ۹ساله‌ها درصد ۱۵.۴۶درصد ، ۱۰ساله‌ها ۱۴.۶۴و یازده ساله ۱۱.۳۲درصد بوده است. این آمار نشان می دهد هر چه قدر به سن بالاتر در جذب بازماندگان از تحصیل می رویم، امکان جذب کاهش می‌یابد که اهمیت پایه اول را نشان می‌دهد.
حکیم زاده با بیان اینکه وزارت آموزش و پرورش علت بازماندگی از تحصیل دانش آموزان را به صورت میدانی بدست آورده است، گفت: این دلایل درون و برون سازمانی هستند.
وی درباره دلایل برون سازمانی گفت: فقر مالی و اقتصادی خانواده، کودکان استثنایی و دارای معلولیت شدید و بیماری صعب العلاج، پدیده مهاجرت از روستا به شهر، کودکان فاقد مدارک هویتی، فقر فرهنگی که به موجب آن برخی از خانواده‌ها از تحصیل فرزند به ویژه دختران جلوگیری می کنند، ناکافی بودن بودجه و منابع مالی مورد نیاز، کودکان کار و خیابانی، کودکان بی سرپرست و بدسرپرست، تحصیل کودکان در مدارس دینی خاص و ازدواج زودرس دختران دلایل بازماندگی از تحصیل دانش آموزان است.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفت: آموزش و پرورش کودکی را ثبت نام کرده که مدارک هویتی نداشته است. دانش آموز دختری داشتیم که خانواده به دلیل مرد بودن معلم اجازه تحصیل به فرزند را نداده است. بنابراین مسائل فرهنگی چالش بسیاری در روند تحصیل ایجاد کرده است.
وی با تاکید بر اینکه شناسایی کودکان بازمانده از تحصیل هر سال صورت می‌گیرد، افزود: از ۲۰هزار و ۷۶۱کودک ۱۸درصد در جایی دیگر مشغول به تحصیل بودند، یعنی مهاجرت بدون ثبت داشته است. بطور مثال کودک سیستان و بلوچستانی در استان گلستان مشغول تحصیل بوده و در سیستان و بلوچستان به عنوان بازمانده از تحصیل شناخته شده است.
حکیم زاده با بیان اینکه ورود خیرین و ایجاد مدرسه برای دوره ابتدایی تا حدی مشکل بازماندگی را رفع کرده است، ادامه داد: تشکیل شورای راهبری انسداد مبادی بی سوادی در ستاد به منظور همکاری، هماهنگی و هم‌افزایی سازمان ها و نهادهای درون و برون سازمانی برای تسهیل و تسریع در تحقیق صورت گرفته است.
وی یادآور شد: توجه ویژه به شورای راهبری انسداد مبادی بی سوادی با تمرکز بر کودکان کار و خیابان، ایجاد دبیرخانه کشوری عدالت آموزشی و انسداد مبادی بیسوادی مستقر در استان آذربایجان شرقی به منظور هم افزایی و بهره گیری هر چه بیشتر از ظرفیت و تجارب استان‌ها و ابلاغ بخشنامه در خصوص مشارکت شوراهای اسلامی شهر و روستا و همچنین دهیاری‌ها از دیگر اقدامات وزارتخانه در این خصوص بوده است.